In april 2024 heeft de IASB de nieuwe standaard IFRS 18 Presentation and Disclosure in Financial Statements gepubliceerd. Deze vervangt IAS 1 voor verslagperioden die beginnen op of na 1 januari 2027.
Op het eerste gezicht lijkt IFRS 18 vooral een herstructurering van de winst- en verliesrekening: nieuwe categorieën, verplichte subtotals en strengere regels voor prestatiemaatstaven. Maar onder de oppervlakte ligt de echte uitdaging: de impact op finance-systemen, datamodellen en EPM-platforms.
Wat verandert er in de winst- en verliesrekening
IFRS 18 introduceert een nieuwe structuur voor de winst- en verliesrekening:
-
Twee verplichte subtotals: operationele winst en winst vóór financiering en belastingen.
-
Vijf categorieën voor het classificeren van baten en lasten: operating, investing, financing, income taxes en discontinued operations.
-
Uitgebreidere toelichtingen, waaronder management-defined performance measures (MPM’s), die moeten worden gekoppeld aan IFRS-totale cijfers en opgenomen in één afzonderlijke toelichting.
Deze veranderingen lijken overzichtelijk, maar hebben een grote doorwerking in de hele rapportageketen.
Waarom finance-systemen onder druk komen te staan
Grootboekstructuren herzien
Transacties moeten met meer detail worden vastgelegd. Veel bestaande grootboek- en kostenplaatsstructuren sluiten niet naadloos aan op de nieuwe IFRS 18-categorieën. Zonder herontwerp dreigt een grote afhankelijkheid van handmatige herclassificaties.
Dataintegratie en consolidatie
IFRS 18 vraagt om een naadloze koppeling tussen ERP-, consolidatie- en EPM-systemen. Bestaande mappings zijn vaak rigide en niet ontworpen voor structurele veranderingen. De vraag is dus: kan je consolidatieplatform nog steeds fungeren als single source of truth wanneer de categorielogica verandert?
Rekeningstructuren in EPM-systemen
EPM-hiërarchieën, groeperingen en roll-ups moeten worden aangepast aan IFRS 18. Verouderde rekeningstructuren — vaak omvangrijk en inconsistent — zijn extra kwetsbaar. Deze overgang biedt de kans om de chart of accounts te rationaliseren en te vereenvoudigen, zodat systemen beter bestand zijn tegen toekomstige regelgevingswijzigingen.
Rapportages, regels en toelichtingen
Business rules die kerncijfers berekenen — zoals EBIT — moeten worden herzien. Rapportages, dashboards en disclosure-templates vragen om herontwikkeling. Daarnaast introduceert IFRS 18 nieuwe auditvereisten voor MPM’s, waardoor toelichtingen onder strengere controle komen te staan.
Verder dan externe rapportage
De effecten van IFRS 18 reiken verder dan alleen de externe verslaggeving. Ze beïnvloeden de volledige performance management-cyclus:
-
Forecasting en budgeting moeten worden afgestemd op de nieuwe categorieën, zodat plannen en realisaties vergelijkbaar blijven.
-
KPI’s en prestatiekaders die zijn gekoppeld aan EBIT of vergelijkbare maatstaven moeten worden herijkt.
-
Investor relations-teams moeten zich voorbereiden op het uitleggen en onderbouwen van nieuwe subtotals.
-
Interne rapportages — die vaak de wettelijke formats volgen — zullen ook moeten worden aangepast.
Aanpak voor een succesvolle IFRS 18 implementatie
Behandel IFRS 18 niet als een verplichting, maar als een transformatieproject. Met een gestructureerde aanpak beperk je risico’s en creëer je ruimte voor verbetering.
-
Discover & Explore
Breng de IFRS 18-vereisten in kaart ten opzichte van je huidige grootboek-, consolidatie- en rapportagestructuur. Identificeer hiaten en afhankelijkheden. -
Redesign & Simplify
Herstructureer je chart of accounts, mappings, business rules en rapportages. Gebruik dit moment om overbodige complexiteit te elimineren. -
Test & Validate
Voer parallelle rapportages uit voor vergelijkende cijfers (2026-data) voordat IFRS 18 in 2027 ingaat. Zorg voor nauwe samenwerking tussen accounting- en IT-teams.
10 vragen voor je IFRS 18-assessment
-
Kan ons grootboek de vereiste detaillering vastleggen?
-
Zijn ERP-naar-consolidatie mappings flexibel genoeg?
-
Moeten we de chart of accounts in ons EPM-systeem herstructureren?
-
Hoe worden subtotals zoals “operationele winst” opnieuw berekend?
-
Hebben we alle getroffen rapportages en toelichtingen in kaart gebracht?
-
Zijn onze systemen klaar om MPM’s te rapporteren en te reconciliëren?
-
Kan ons consolidatieplatform nog steeds als “single source of truth” functioneren?
-
Zijn forecasting en budgeting afgestemd op de nieuwe IFRS 18-categorieën?
-
Wat is de impact op onze KPI’s en prestatiemanagement?
-
Hebben we parallelle rapportages gepland vóór 2027?
Conclusie: Maak van IFRS 18 een kans
IFRS 18 is meer dan een nieuwe verslaggevingsstandaard — het is een kans om je finance-, consolidatie- en rapportagesystemen toekomstbestendig te maken.
Door op tijd te starten, kun je je structuren vereenvoudigen, processen versterken en de transparantie vergroten.
Wil je weten hoe IFRS 18 jouw organisatie concreet beïnvloedt?
Samen brengen we de impact in kaart, identificeren we kansen en ontwikkelen we een praktische roadmap voor een soepele implementatie.
Neem vandaag nog contact met ons op om te bespreken hoe IFRS 18 een strategisch voordeel kan worden in plaats van een compliance-uitdaging.
